Samenwerkend leren in het mbo

Samenwerkend leren is één van de didactische werkwijzen die een team van docenten ter beschikking staat. Samenwerkend leren staat naast de traditionele werkwijzen en vindt plaats in een leerteam. Dat is een leeromgeving waarbij studenten in een team samenwerken. De kennis wordt in een leerteam niet overgedragen door de leraar, maar wordt actief verworven door de studenten (Scager & Thoolen, 2006). “De studenten moeten leren het zelf te doen, en de docent ondersteunt hen daarbij” (Ibid, p.12). Een leerteam is een leeromgeving waar studenten samen leren en docenten het leren faciliteren, ondersteunen en het leren bevorderen. 

Het begeleiden van een leerteam vraagt om verschillende vaardigheden. Een open houding, inzichten in het gedrag van studenten, inzicht in groepsprocessen en gesprekstechnieken, waaronder het gebruiken van de dialoog. De input van de leerteambegeleider in een leerteam is gericht op de facilitering van het groepsproces. 

In dit traject maken we eerst samen met het team inzichtelijk waar de begeleidingsbehoeften van de studenten liggen en wat een leerteam qua ondersteuning zou kunnen bieden. Wij leggen een relatie met de basisbehoeften: relatie – competentie – autonomie.

Op basis van onze ervaringen met leerteams op scholen doen we een aantal aanbevelingen. Deze zijn  volgens ons richtinggevend voor de inrichting van leerteams. Met deze aanbevelingen starten we graag de dialoog met een school. 

♦ Een leerteam bestaat uit minimaal zes en maximaal acht studenten. 

♦ Het leerteam is een oefenomgeving voor sociaal-communicatieve competenties (samenwerken, adviseren, coachen, etc.); studenten doen ervaringen op die feedback en leervragen opleveren

♦ Docenten worden vooraf getraind worden in de rol van begeleider.

♦ Van een leerteambegeleider wordt met name gevraagd dat hij/zij in staat is zelfsturing van studenten uit te lokken en te ondersteunen. Dat vraagt coachingsvaardigheden en het vermogen een volwassen pedagogische relatie op te bouwen.